۳۶ - مردی اسب خویش را گم کرده بود

مردی اسب خویش را گم کرده بود
شک به اسبِ شخص دیگر بُرده بود
ادعا می‌کرد کآن اسبِ من است
دعوی‌اش بر حق ، دلیلش مُتقَن است (۱)
آن یکی گفتش : دلیلی گو دُرُست
بعد از آن ، شو مُدعی کاین اسب توست
گفت : من دارم دلایل زیـن قبیـل :
یال او مشکی‌ست ، دُمّ او طویل!
گر چه شب‌ها خوابِ کافی می‌کند
گه میان روز ، چُرتی می‌زند
عادتًا هم ، در همه ایام ِ ماه
اشتهای وافری دارد به کاه!
اسب من هم ، مثل این قبراق بود
در میان همگنانش طاق بود (۲)
مرکبی رهوار بود و خوش‌لگام (۳)
خوش‌خوراک و خوش‌ادا و خوش‌خرام (۴)
ادعاهایم نه بر حدس و ظن است
این نشانی‌ها که دادم روشن است
تا بخواهی ، هست بُرهانم قوی
آنقَـدَر گویم که تا قانع شوی!
****
مرد را گفتند از جنسش بگو
تا که آب رفته را آری به جو
چون دلیلت پیش ما بی‌پایه است
گریهٔ کودک به گوش دایه است
****
پس پَـلاسی روی اسب انداختند
عورتش ، از چشم ، پنهان ساختند (۵)
مُدّعی گفتا که اسبم نَر بُـوَد
مرکبی توفنده چون صَرصَر بُـوَد (۶)
در دویدن ، رخش ِ رستم ، هیچ نیست
در پریدن ، نمره‌اش از بیست ، بیست !
در جسارت ، کُن قیاسش با پلنگ
در رشادت ، صبر کُن تا وقت جنگ !
****
اسب را برداشتند از رُخ نقاب
پیش چشم خاص و عام و شیخ و شاب (۷)
چون عیان شد آنکه حیوان ماده است
مرد گفتا : شبهه‌ای رُخ داده است...
شُکر ِ حق و ز کور‌ی‌ چشم حسود
اسب من هم آنقَـدَرها نَر نَبود!
**********************************
۱ - مُتقَن : استوار - محکم
۲ - همگنان : همجنسان و کسانی که با همدیگر رتبه و درجهٔ برابر دارند .
طاق : بی مانند - یگانه - بی‌نظیر
۳ - خوش‌لگام : مقابل بدلگام - رام - غیرسرکش .
۴ - خوش‌خوراک : خوش‌غذا - خوشخور
۵ - عورت : اندام تناسلی
۶ - صرصر : باد تند . در فارسی اسب تندرو را به آن تشبیه کنند.
۷ - شیخ و شاب : پیر و جوان